سه هزاره پسین؛ ....................................... از میلاد مسیح تا کنون

سه هزاره پسین، به دوران سه هزار ساله از میلاد مسیح که مبدأ اصلی گذشته‌نگاران (مورخان) است اشاره دارد:

در تاریخ ایران می‌توان آن را به سه دوره بخش‌بندی نمود:

1- هزاره نخست میلادی:

    الف) از 0 تا 650 م: 1- دوارن اشکانی 2-دوران ساسانی

      ب) از 650 تا 1000 م: دوران اسلامی (از سقوط پادشاهی ساسانی در 650 میلادی به بعد در هیچ دوره‌ای همه خاک ایران زیر سلطه عرب نرفت؛ بلکه در گوشه‌گوشه این خاک حکومت‌هایی ایرانی وجود داشتند که با گذشت زمان هر چند به اسلام گرایش پیدا کردند و با خلیفه کاری نداشتند، اما سلطه عرب را نپذیرفتند. با توجه به تعداد زیاد این حکومت‌‍‌ها، به ناچار بر اساس دوره‌های اسلامی آن‌ها را بررسی خواهیم نمود: 1- خلفای راشدین 2- امویان 3- عباسیان

 

2- هزاره دوم میلادی:

    الف) از 1000 تا 1250 م : دوران پیشامغول که در ادامه دوران عباسیان است.

      ب) از 1250 تا 1500 م: از ورود مغول به ایران تا آغاز شاهنشاهی صفویه

       ج) از 1500 تا 1794 م: دوران صفویه. با سقوط شاه سلطان حسین، دوران صفویه پایان نیافت و کسانی همچون نادر افشار و کریم خان زند برای زنده کردن سلطنت صفویه خیزش کردند. هرچند در زمان افشاریه و زندیه به شاهان صفویه اجازه حکومت کردن داده نشد و آن‌ها صرفاً سلطنت می‌کردند و نقشی همچون خلفای عباسی داشتند.

       د) از 1794 تا 1925 م: دوران قاجاریه

       ه) از 1925 تا 1979 م: دوران پهلوی

      ی) از 1979 تا 2000 م: جمهوری اسلامی

 

3-هزاره سوم میلادی: جمهوری اسلامی